Rodzice często stosują komunikaty takie jak „nie możesz”, „nie wolno”, czy „nie rób tak”, które mogą sprawiać, że dzieci stają się lękliwe i mniej sprawcze. Kluczem jest przedstawienie dzieciom świata i wyjaśnienie różnego rodzaju zależności w sposób, który promuje zrozumienie i współpracę.
Dlaczego warto unikać negatywnych komunikatów?
Używanie negatywnych komunikatów może sprawić, że tracą one swoją skuteczność, a dzieci mogą czuć się niesprawiedliwie traktowane. Zamiast tego, warto stosować podejście, które zachęca do współpracy i pozytywnego zachowania.
Strategie komunikacji bez "nie"
● Zamień "nie" na "tak"
Zamiast mówić dziecku, czego nie może robić, skoncentruj się na tym, co może robić. Na przykład, zamiast mówić: „Nie wychylaj się”, powiedz: „Trzymaj się mocno barierki”.
● Zwróć uwagę na skutki
Wyjaśnij dziecku konsekwencje jego działań w sposób, który jest łatwy do zrozumienia. Na przykład, zamiast: „Nie biegaj z kubkiem”, powiedz: „Jeśli upuścisz kubek, może się rozbić”.
● Odnoś się do własnych emocji i obaw
Wyrażenie swoich uczuć może pomóc dziecku zrozumieć, dlaczego pewne zachowania są niepożądane. Przykładem może być: „Boję się, że coś ci się stanie, gdy biegniesz tak blisko ulicy”.
● Kontroluj sytuację odpowiednim pytaniem
Zadawanie pytań, które zachęcają dziecko do myślenia o swoich działaniach, może być bardziej skuteczne niż zakazy. Na przykład, zamiast mówić: „Nie wspinaj się”, zapytaj: „Czy jesteś pewny, że bezpiecznie to zrobisz?”.
● Obserwuj i reaguj z wyprzedzeniem
Antycypowanie i reagowanie na zachowania dziecka zanim stanie się coś niebezpiecznego, może pomóc uniknąć konieczności stosowania zakazów. Na przykład: „Zobaczmy, czy możemy znaleźć bezpieczniejsze miejsce do zabawy”.
Czego unikać?
● Straszenia konsekwencjami,
● Nadmiernego ostrzegania,
● Przelewania własnych lęków na dziecko,
● Hamowania dziecięcej ciekawości.
Podsumowanie
Wprowadzenie zmian w sposobie komunikacji z dzieckiem wymaga czasu i cierpliwości, ale jest kluczowe dla wspierania jego rozwoju i budowania zdrowej relacji. Stosowanie alternatywnych metod komunikacji może przynieść długoterminowe korzyści - lepsze zrozumienie, większa współpraca i rozwój pozytywnych zachowań.
Przez skupienie się na pozytywnych aspektach zachowania, a nie na zakazach, rodzice mogą też lepiej przekazać swoje oczekiwania i wspierać dzieci w eksploracji świata w bezpieczny sposób.
