Nadpobudliwość to cecha, którą coraz częściej zauważamy u najmłodszych. Dzieci przejawiające trudności z koncentracją, impulsywność czy duży poziom energii mogą potrzebować nieco innego podejścia w codziennych sytuacjach. W TEQUESTA wierzymy jednak, że indywidualne wsparcie i odpowiednio dostosowane metody pracy są kluczem do osiągnięcia równowagi i harmonijnego rozwoju każdego Malucha – również tego o nieco bardziej dynamicznym temperamencie.
Czym jest nadpobudliwość?
Nadpobudliwość nie powinna być traktowana wyłącznie jako problem czy przeszkoda w prawidłowym rozwoju. Wiele dzieci przejawia nadmierną ruchliwość i bywa impulsywnych, zwłaszcza w młodszym wieku przedszkolnym. Różnica polega na tym, że niektóre maluchy potrafią łatwiej wyciszyć się na zawołanie, a inne potrzebują większego wsparcia w regulowaniu swoich emocji. Nadpobudliwość często idzie w parze z ogromną ciekawością świata i otwartością na nowe doświadczenia. Ważne jest, aby dostrzec w niej także potencjał dziecka, które przy odpowiednim podejściu może się rozwijać równie wspaniale jak jego spokojniejsi rówieśnicy.
Jakie są pierwsze sygnały?
- Trudności z koncentracją
Dziecko szybko nudzi się daną czynnością, niekiedy nawet nie kończy jej, aby natychmiast przejść do następnej. - Impulsywność
Maluch reaguje natychmiastowo, bez zastanowienia – przerywa rozmowę, wyrywa zabawki czy wtrąca się do aktywności innych dzieci. - Nadmierna ruchliwość
Dziecko ciągle się porusza, nie potrafi usiedzieć w jednym miejscu nawet przez krótką chwilę. - Silne reakcje emocjonalne
Radość, złość czy smutek mogą pojawiać się w sposób gwałtowny, a dziecko ma trudność, by samodzielnie się uspokoić.
Pamiętajmy, że pojedyncze objawy nie zawsze świadczą o nadpobudliwości. Kluczowa jest obserwacja i wyczucie rodzica lub opiekuna oraz ewentualna konsultacja z psychologiem dziecięcym, jeśli pewne zachowania wydają się utrudniać Maluchowi codzienne funkcjonowanie.
Wyzwania i szanse w pracy z nadpobudliwym dzieckiem
W TEQUESTA od lat spotykamy się z dziećmi o bardzo różnorodnych temperamentach. Wiemy, że w przypadku dzieci z cechami nadpobudliwości szczególnie ważne są:
- Jasne zasady i rutyna
Stały plan dnia, powtarzalne rytuały (np. wspólne sprzątanie po zabawie, ustalona pora posiłków) pomagają dziecku przewidywać kolejne kroki. Dzięki temu zyskuje poczucie bezpieczeństwa, a możliwość nagłej zmiany aktywności jest zminimalizowana. - Możliwość ruchu i ekspresji
Dziecko o dużym poziomie energii potrzebuje okazji, by ją rozładować. Różnorodne zabawy ruchowe, ćwiczenia gimnastyczne lub taniec w rytm muzyki pozwalają mu uwolnić nagromadzone emocje i skupić się później na zadaniach wymagających większej uwagi. - Cierpliwość i empatia
Kluczem do współpracy z nadpobudliwym dzieckiem jest spokojna i wyrozumiała postawa dorosłego. W TEQUESTA staramy się rozumieć potrzeby i emocje Malucha, ale też wyznaczać jasne granice. Taka równowaga daje dziecku wzór, w jaki sposób może reagować na własne impulsy w akceptowalny społecznie sposób. - Umiejętna pochwała i docenianie wysiłku
Nadpobudliwe dziecko nierzadko słyszy w swoim otoczeniu, że “musi się uspokoić” albo “nie może przeszkadzać”. Tymczasem ważne jest, by dostrzegać i chwalić każdy, nawet najdrobniejszy, postęp. Wzmacnianie pozytywnych zachowań motywuje dziecko do dalszej współpracy i buduje jego wiarę we własne możliwości.
Propozycje codziennych aktywności
1. Zabawy sensoryczne
Zadania, które angażują zmysły, bywają szczególnie atrakcyjne dla nadpobudliwych dzieci. Malowanie palcami, przesypywanie różnych materiałów (ryż, kasza, drobne kamyczki) czy zabawa masami plastycznymi pomagają skupić uwagę i rozwijają kreatywność.
2. Aktywności ruchowe na świeżym powietrzu
Częsta zmiana otoczenia i zabawa w parku lub ogrodzie przedszkolnym pozwala spożytkować nadmiar energii. Oprócz standardowych gonitw i skakania można zorganizować np. tory przeszkód, równoważnie czy proste ćwiczenia koordynujące ruchy.
3. Twórcze zadania artystyczne
Rysowanie, wycinanie, tworzenie kolaży czy lepienie z gliny angażują uwagę na dłuższy czas i kształtują zdolności manualne. Dziecko nadpobudliwe może potrzebować kilkuminutowych przerw na rozprostowanie kości, ale warto zachęcać je do powrotu do zadania, by umacniać w nim wytrwałość.
4. Krótkie sesje nauki przez zabawę
W TEQUESTA proponujemy, by ćwiczenia typu nauka liczenia czy czytania przeplatać działaniami ruchowymi. Na przykład: pięć minut liczenia klocków, potem pięć minut skakania na jednej nodze lub tańca, a następnie krótka powtórka – i tak w kółko. W ten sposób dziecko nie odczuwa nadmiernego obciążenia.
Rola przedszkola w wspieraniu nadpobudliwych dzieci
W międzynarodowym przedszkolu TEQUESTA kluczowe jest indywidualne podejście i współpraca z Rodzicami. Nasza kadra, składająca się z nauczycieli mających doświadczenie w pracy z różnorodnymi grupami kulturowymi, uczy się od siebie nawzajem skutecznych metod wychowawczych. Wspólnie poszukujemy rozwiązań, które pomogą dziecku odkryć własne talenty i zrozumieć zasady panujące w społeczeństwie.
- Wspólne ustalanie celów
Zarówno w przedszkolu, jak i w domu warto określić jasne, krótkoterminowe zadania (np. „próba wyciszenia się przed posiłkiem” czy „ukończenie jednej pracy plastycznej”), by dziecko widziało efekty swojego wysiłku. - Konsultacje i dzielenie się spostrzeżeniami
Regularna rozmowa pomiędzy wychowawcą a Rodzicami pozwala na wymianę informacji o postępach i ewentualnych trudnościach. Dzięki temu można wspólnie modyfikować podejście wychowawcze w zależności od aktualnych potrzeb Malucha. - Elastyczność i otwartość na zmiany
W TEQUESTA staramy się stale ulepszać metody dydaktyczne, by odpowiadały współczesnym wyzwaniom i różnorodnym charakterom dzieci. Jeżeli okazuje się, że dziecko lepiej reaguje na krótsze, bardziej dynamiczne zajęcia – dostosowujemy plan dnia, aby zapewnić mu komfort i poczucie satysfakcji.
Jak wspierać Malucha na co dzień?
- Zachować spokój
Dziecko z dużymi pokładami energii w naturalny sposób może wywoływać u dorosłych frustrację czy zmęczenie. Warto jednak pamiętać, że spokój i opanowanie opiekuna są dla dziecka wzorem, jak reagować w sytuacjach wywołujących stres. - Unikać etykietowania
Używanie stwierdzeń typu „psujesz zabawę” lub „jesteś niegrzeczny” może wywoływać poczucie winy i obniżać samoocenę. Lepiej skupić się na konkretnych zachowaniach („nie podoba mi się, że wyrwałeś zabawkę koledze”) i wyjaśnić, jaką alternatywną reakcję dziecko może wybrać. - Zapewnić przestrzeń do wyciszenia
Czasami wystarczy parę minut w spokojnym kąciku z ulubioną maskotką czy książeczką. Dziecko uczy się wtedy odczytywać sygnały ze swojego ciała i umysłu, by lepiej panować nad emocjami. - Systematycznie doceniać postępy
Nawet jeśli dla dorosłego z pozoru są one drobne (np. pięć minut skupienia na jednej zabawie), dla dziecka mogą być ogromnym osiągnięciem. Pozytywne wzmocnienie buduje motywację do dalszych wysiłków.
Współpraca z nadpobudliwym maluchem wymaga od nas większej uważności, empatii i elastyczności w działaniu. W TEQUESTA przekonujemy się każdego dnia, że odpowiednie wsparcie, zrozumienie oraz otoczenie dziecka troską i jasnymi zasadami przynoszą znakomite efekty. Nadpobudliwy Maluch wcale nie musi być „trudnym” podopiecznym – często to niezwykle kreatywny, bystry i pełen pasji mały człowiek, który potrzebuje jedynie większej ilości wskazówek, aby odnaleźć się w dynamicznym świecie.
Jeżeli jako Rodzice zastanawiają się Państwo, jak pomóc swojemu dziecku lepiej radzić sobie z nadmiarem energii, zachęcamy do kontaktu z naszym zespołem. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu w pracy z dziećmi o różnych „temperamentach” chętnie pomożemy w doborze metod, które najlepiej sprawdzą się w Państwa sytuacji. Wspólnie zadbamy o to, by dziecko rozwijało się bez zbędnych ograniczeń, a każdy dzień stawał się dla niego inspirującą przygodą.
